De Spaanse griep vs. COVID-19

Wat is de Spaanse griep?


De Spaanse griep brak uit in 1918, het laatste jaar van de eerste wereldoorlog. Deze pandemie werd naar Spanje genoemd omdat ze er daar voor het eerst over schreven. Deze ziekte zorgde ervoor dat heel veel mensen het leven lieten. Er wordt geschat dat 50 tot 100 miljoen mensen stierven aan dit virus. Er stierven tussen 1914 en 1918 zo’n 15 miljoen mensen door de oorlog die er werd gevoerd. Als we dit vergelijken met het aantal mensen die stierven aan de gevolgen van de Spaanse griep zien we een immens verschil. Er sneuvelden zelfs meer militairen door de Spaanse griep, dan door het oorlogsgeweld. Wel moeten deze cijfers met een korreltje zout worden genomen, aangezien er tijdens de eerste wereldoorlog niet altijd gemeld werd wat de doodsoorzaak was. 


De Spaanse griep kende twee golven. De eerste golf was eerder mild. Tijdens de eerste golf vielen amper doden en waren degene die besmet waren slechts enkele dagen ziek. Deze golf viel in het voorjaar. De tweede golf deed zijn intrede in de herfst. Het virus had ondertussen een aantal mutaties ondergaan. Deze keer leek de Spaanse griep een heel stuk ernstiger. Naast het feit dat het virus erg besmettelijk was, bleek nu dat het ook erg dodelijk was en dit vooral voor jonge mensen tussen de 20 en 40 jaar. De reden hiervan was dat jonge mensen een sterk immuunsysteem hebben en dat hun immuunsysteem heel heftig reageerde op het virus die zo’n enorme impact had op het lichaam. Er waren twee mogelijke manieren waarop de ziekte verliep. In het ene geval begon het met griepsymptomen en ging het over naar een onbehandelbare longontsteking. In het andere geval waren de patiënten onmiddellijk ernstig ziek en liepen hun longen vol met vocht. In dit geval verdronken de patiënten eigenlijk.


Zo’n 20 procent van de gehele wereldbevolking werd naar schatting besmet met de Spaanse griep. Dit komt op ongeveer een half miljard mensen. Spijtig genoeg was er geen wondermiddel die de Spaanse griep kon genezen. Ook al deden heel wat mensen alsof ze een geneesmiddel hadden die deze ziekte zou kunnen voorkomen of genezen, toch was er geen enkel middel die werkte. Om deze reden spitsten artsen zich toe op symptoombestrijding. 

Raakvlakken en verschillen tussen de Spaanse griep en COVID-19.


Zoals eerder vermeld stierven er zo’n dikke 50 miljoen mensen, verspreid over de hele wereld, aan de gevolgen van de Spaanse griep. Momenteel, op 27 april om 13:09, ligt het aantal sterfgevallen door COVID-19 wereldwijd op 206 569. Als we dit cijfer vergelijken met het dodenaantal van de Spaanse griep, lijkt het bij wijze van spreken maar een peulschil. Wel moet je weten dat het COVID-19 nu nog steeds in de eerste golf zit. Momenteel weten we nog niet of en hoe hard COVID-19 voor de tweede of eventueel zelfs derde keer zal toeslaan. Ook hebben we geluk met het feit dat we de dag van vandaag de mogelijkheid hebben om heel wat mensen te redden door ze bijvoorbeeld kunstmatig te beademen, hetgeen ze vroeger nog niet konden. Een ander verschil is het feit dat aan de Spaanse griep vooral jonge mensen stierven, terwijl het bij COVID-19 vooral ouderen zijn. 

Vandaag de dag, omwille van COVID-19, worden we allerhande regels opgelegd om zo weinig mogelijk nieuwe besmettingen te hebben. Dat was in de tijd van de Spaanse griep helemaal niet zo vanzelfsprekend. Soldaten zaten dicht op elkaar. Ook aan het thuisfront vormde het virus vooral een groot gevaar voor deze groep. De reden daarvan was dat zij vaak kostwinner waren en naar het werk bleven gaan.


De symptomen van de Spaanse griep en COVID-19 zijn behoorlijk gelijklopend. Net zoals bij COVID-19 zijn hoge koorts, spierpijn, keelpijn en hoesten ook symptomen van de Spaanse griep. Voor de Spaanse griep was er helaas geen geneesmiddel. Ook voor COVID-19 is momenteel nog geen vaccin gevonden die ervoor zorgt dat men het virus niet kan krijgen. Dit is dus behoorlijk gelijklopend. 


Bronnenlijst

De Spaanse Griep (1918-1920) – Geschiedenis van de pandemie (2018). Geraadpleegd op 27 april 2020, op https://historiek.net/spaanse-griep-1918-pandemie/79002/

Funnekotter, B. (20 maart 2020). De les van de Spaanse griep: houd afstand!. NRC. Geraadpleegd via https://www.nrc.nl/

Spaanse griep en Eerste Wereldoorlog Het drama van 1918 door Eric Mecking (2006). Geraadpleegd op 27 april 2020, op https://wereldoorlog1418.nl/spaanse%20griep/

Symptomen en behandeling van de Spaanse griep (2012). Geraadpleegd op 27 april 2020, op https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/ziekten/96884-symptomen-en-behandeling-van-de-spaanse-griep.html